Nowa lista lektur szkolnych
Ministerstwo Edukacji Narodowej w czerwcu 2024 roku opublikowało nową listę lektur obowiązkowych dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Spieszymy więc z pomocą i przedstawiamy szczegółowy spis lektur dla poszczególnych grup uczniów.
Lektury dla najmłodszych (klasy 1–3)
Lektury dla najmłodszych uczniów do samodzielnego lub wspólnego czytania obejmują klasyczne baśnie oraz współczesne opowieści, które rozwijają wyobraźnię i wrażliwość.
- Hans Christian Andersen, Baśnie(do wyboru)
- Justyna Bednarek, Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)
- Jan Brzechwa, Brzechwa dzieciom
- Waldemar Cichoń, Cukierku, ty łobuzie!
- Agnieszka Frączek, Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą
- Dorota Gellner, Wścibscy
- Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie
- Tom Justyniarski, Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca
- Grzegorz Kasdepke, Detektyw Pozytywka
- Piotr Kordyasz, Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły(fragmenty)
- Barbara Kosmowska, Dziewczynka z parku
- Zofia Kossak-Szczucka, Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata
- Maria Krüger, Karolcia
- Asa Lind, Piaskowy Wilk
- Astrid Lindgren, Dzieci z Bullerbyn
- Hugh Lofting, Doktor Dolittle i jego zwierzęta
- Aleksandra i Daniel Mizielińscy, Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych
- Joanna Papuzińska, Asiunia
- Danuta Parlak, Kapelusz Pani Wrony
- Roman Pisarski, O psie, który jeździł koleją
- Janina Porazińska, Pamiętnik Czarnego Noska
- Maria Terlikowska, Drzewo do samego nieba
- Julian Tuwim, Wiersze dla dzieci
- Barbara Tylicka, O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie
- Danuta Wawiłow, Najpiękniejsze wiersze
- Łukasz Wierzbicki, Afryka Kazika, Dziadek i niedźwiadek
Lektury dla klas 4–6 szkoły podstawowej
Dla uczniów klas 4–6 opracowano listę lektur obowiązkowych i uzupełniających, które mają na celu rozwijanie umiejętności czytania i analizy tekstów literackich.
Lektury obowiązkowe:
- Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa
- Janusz Christa, Kajko i Kokosz. Szkoła latania (komiks)
- Clive Staples Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
- Ferenc Molnár, Chłopcy z Placu Broni
- John Ronald Reuel Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem
Krótkie utwory literackie, utwory poetyckie i fragmenty tekstów:
- René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, Mikołajek (wybór opowiadań)
- Ignacy Krasicki, wybrane bajki
- Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz (wybrane fragmenty)
- Józef Wybicki, Mazurek Dąbrowskiego
- Wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
- Biblia: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
- Wybrane podania i legendy polskie
- Wybrane baśnie polskie i europejskie
- Wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego, oraz pieśni patriotyczne (w tym Rota Marii Konopnickiej)
Lektury uzupełniające:
- Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów
- Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy
- Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty)
- Justyna Bednarek, Dom nr 5
- Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka
- Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść
- Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów
- Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna
- Carlo Collodi, Pinokio
- Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak
- Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie
- Arkady Fiedler, Dywizjon 303
- John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu
- Olaf Fritsche, Skarb Troi
- Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze
- Emilia Kiereś, Rzeka
- Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli
- Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka
- Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
- Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka
- Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach
- Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus
- Selma Lagerlöf, Cudowna podróż
- Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty)
- Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty)
- Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe
- Kornel Makuszyński, wybrana powieść
- Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo
- Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek
- Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza
- Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść
- Ewa Nowak, Pajączek na rowerze
- Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa
- Sat-Okh, Biały Mustang
- Longin Jan Okoń, Tecumseh
- Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak
- Katherine Paterson, Most do Terabithii
- Sara Pennypacker, Pax
- Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny
- Bolesław Prus, Katarynka, Placówka, Zemsta
- Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy
- Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa, W pustyni i w puszczy
- Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża
- Nicolas Sparks, Jesienna miłość
- Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci, Arka czasu
- Alfred Szklarski, wybrana powieść
- Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera
- Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty), Ziele na kraterze
- Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13
- Louis de Wohl, Posłaniec króla
- Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania
- Marcus Zusak, Złodziejka książek
Lektury obowiązkowe dla klas 7–8
Uczniowie starszych klas szkoły podstawowej będą mieli do przeczytania następujące lektury:
- Charles Dickens, Opowieść wigilijna
- Aleksander Fredro, Zemsta
- Aleksander Kamiński, Kamienie na szaniec
- Adam Mickiewicz, Dziady część II
- Antoine de Saint-Exupéry, Mały Książę
- Juliusz Słowacki, Balladyna
Lektury uzupełniające:
- Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów
- Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy
- Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty)
- Justyna Bednarek, Dom nr 5
- Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka
- Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść
- Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów
- Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna
- Carlo Collodi, Pinokio
- Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak
- Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie
- Arkady Fiedler, Dywizjon 303
- John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu
- Olaf Fritsche, Skarb Troi
- Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze
- Emilia Kiereś, Rzeka
- Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli
- Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka
- Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
- Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka
- Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach
- Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus
- Selma Lagerlöf, Cudowna podróż
- Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty)
- Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty)
- Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe
- Kornel Makuszyński, wybrana powieść
- Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo
- Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek
- Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza
- Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść
- Ewa Nowak, Pajączek na rowerze
- Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa
- Sat-Okh, Biały Mustang
- Longin Jan Okoń, Tecumseh
- Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak
- Katherine Paterson, Most do Terabithii
- Sara Pennypacker, Pax
- Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny
- Bolesław Prus, Katarynka, Placówka, Zemsta
- Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy
- Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa, W pustyni i w puszczy
- Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża
- Nicolas Sparks, Jesienna miłość
- Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci, Arka czasu
- Alfred Szklarski, wybrana powieść
- Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera
- Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty), Ziele na kraterze
- Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13
- Louis de Wohl, Posłaniec króla
- Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania
- Marcus Zusak, Złodziejka książek
Lektury dla szkół ponadpodstawowych
Zmiany lektur dotyczą także uczniów szkół ponadpodstawowych, którzy od września 2024 roku będą mieli do przeczytania następujące pozycje:
Lektury obowiązkowe dla liceum i technikum:
- Jan Parandowski, Mitologia, część I: Grecja
- Sofokles, Antygona
- William Szekspir, Makbet
- Molier, Skąpiec
- Adam Mickiewicz, Dziady cz. II
- Bolesław Prus, Lalka
- Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
- Stanisław Wyspiański, Wesele
- Stefan Żeromski, Przedwiośnie
- Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
- Albert Camus, Dżuma
- George Orwell, Rok 1984
- Sławomir Mrożek, Tango
Nowa lista lektur wprowadzona przez MEN ma dostosować program nauczania do współczesnych potrzeb, zachowując jednak ważne dzieła literackie.Różnorodne teksty – od klasyki po współczesne publikacje – powinny rozwijać krytyczne myślenie, wyobraźnię i wrażliwość społeczną.