Każde dziecko jest inne: rozwija się w swoim tempie i ma wyjątkowy temperament, różnorodne zainteresowania. Wybierając dla malca książkę, warto oczywiście to wszystko uwzględnić, nie ignorując jednak sugestii wydawcy, który przygotowując stosowne oznaczenia, wziął pod uwagę potrzeby i możliwości małych czytelników.

I jeszcze jedno: są książki, które sprawdzają się niezależnie od wieku dziecka (i nie tylko dziecka!). Na przykład z wierszy Tuwima czy Brzechwy przyjemność może czerpać zarówno niemowlę (skupi się na melodii i rytmie utworów),  jak i przedszkolak (rozbawią go), a nawet dorosły (dostrzeże gry słów i doceni kunszt poety).

Niemowlę i roczne dziecko

W przypadku niemowląt, które chłoną świat wszystkimi zmysłami, najlepiej sprawdzają się książeczki-zabawki, np. te miękkie, które szeleszczą, grzechoczą albo piszczą, książki-harmonijki oraz takie, które można zabrać do wanny. Doskonałym pomysłem są także książeczki z kartkami z grubego kartonu. Najważniejsze jest to, by obrazki były proste, wyraziste i nie miały zbyt wielu elementów.

Dziecko w tym wieku polubi książki o zwierzętach i pojazdach (można naśladować wydawane przez nie odgłosy!) z prostym, zwłaszcza rymowanym tekstem.  Choć przez sporą część pierwszego roku życia dziecko nie rozumie opowieści, osłuchuje się z melodią i rytmem ojczystego języka, wyławia poszczególne słowa i słucha tego, co kocha najbardziej: głosu bliskiej osoby.  

Maluszek

Generalna zasada: im dziecko jest młodsze, tym zdania powinny być krótsze, a ilustracje prostsze. I odwrotnie: im starsze, tym więcej na ilustracjach może być szczegółów, fabuła może być bogatsza, zdania dłuższe. To ważne, bo jeśli historia będzie zbyt skomplikowana, maluch szybko straci dla niej zainteresowanie. Bywa też tak, że książki dla starszych dzieci poruszają problemy nie na głowę dwulatka albo są napisane z przymrużeniem oka nieczytelnym jeszcze dla maluszka.

W przypadka dziecku w tym wieku świetnie sprawdzą się wyszukiwanki (przedszkolak też będzie nimi zachwycony!) oraz książki z okienkami i innymi elementami (np. częściami do przesuwania, obracania, naklejkami, kolorowankami itd.), które zachęcają do aktywności.

Przedszkolak

Dziecko w wieku przedszkolnym, zwłaszcza 5-, 6-latek, to już wytrawny czytelnik. Bardzo dużo już rozumie, jest w stanie skoncentrować się o wiele dłużej niż wcześniej (ale wciąż nie w nieskończoność!), a więc śledzić bardziej skomplikowaną fabułę. Przedszkolak ma także dużo zainteresowań, dlatego spodobają mu się książki, które pogłębią jego wiedzę na jakiś temat, np. o dinozaurach, kosmosie czy maszynach.

Uczeń

Czytanie nie jest łatwe, dlatego nawet dziecko, które od małego obcowało z literaturą, potrzebuje czasu, by się go nauczyć. Pierwsze książki, które czyta samodzielnie, powinny być dość proste, choć oczywiście nie prostackie. Ważna jest także wielkość czcionki i odległość między wierszami, by literki się dziecku nie zlewały.

Równocześnie nadal warto dziecku czytać bardziej skomplikowane historie. Jest już w tym wieku, że może śledzić pełną zwrotów akcję i głęboko przeżywać przygody bohaterów.

Beata Turska